Temat nocnych i świątecznych dyżurów aptek ponownie został poruszony na sesji Rady Powiatu Wyszkowskiego. Starosta poinformowała, że Zarząd zapoznał się z petycją mieszkańców i przygotowanym przez nich projektem uchwały. Przybliżono także radnym, jakie działa podjął Zarząd Powiatu, aby rozwiązać ten problem.
Czytaj także: "Apelujemy o przyjęcie uchwały o finansowaniu aptek całodobowych"
Czytaj także: Mieszkańcy walczą o aptekę całodobową
- Z uwagi na fakt, że petycja nie spełnia wymogów formalnych zawartych w art. 4 ust. 2 pkt 1 lub 2 Ustawy o petycjach, Zarząd postanowił pozostawić petycję bez rozpatrzenia. Jednak mimo to, "mając na uwadze charakter złożonej petycji, w której wnioskodawcy powołują się na działania mające wpływ na bezpieczeństwo i ochronę zdrowia mieszkańców powiatu", Zarząd dokonał analizy dołączonego do petycji projektu uchwały w sprawie wyznaczenia apteki ogólnodostępnej do pełnienia dyżurów w godzinach 23.00-7.00 w dni powszednie i w dni wolne od pracy na terenie Powiatu Wyszkowskiego - poinformowała Ewa Michalik, naczelnik Wydziału Promocji i Rozwoju Starostwa Powiatowego.
Jakie uchybienia?
Petycja, która wpłynęła do Starostwa Powiatowego w Wyszkowie 18 października, dotyczyła rozważenia podjęcia przez Zarząd Powiatu uchwały w sprawie wprowadzenia finansowania aptek całodobowych na terenie powiatu. Do pisma dołączono projekt uchwały Zarządu Powiatu Wyszkowskiego w sprawie wyznaczenia apteki ogólnodostępnej do pełnienia dyżurów w godzinach 23.00-7.00 w dni powszednie i w dni wolne od pracy na terenie Powiatu Wyszkowskiego w 2024 r. oraz listy z podpisami. podpisów było 2628.
- Poproszę o informację, jakie uchybienia prawne pojawiły się we wniosku mieszkańców, które uniemożliwiły podjęcie prac nad uchwałą, którą przygotowali, aby na przyszłość mieszkańcy wiedzieli, jak te uchybienia poprawić, aby ich praca nie poszła na marne? - pytał radny Arkadiusz Darocha.
- Zgodnie z art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy petycja powinna zawierać oznaczenie podmiotu wnoszącego petycję, jeżeli podmiotem wnoszącym petycję jest grupa podmiotów, w petycji należy wskazać oznaczenie każdego z tych podmiotów oraz osobę reprezentującą podmiot wnoszący petycję, ponadto petycja powinna zawierać wskazanie miejsca zamieszkania albo siedziby podmiotu wnoszącego petycję oraz adresu do korespondencji, jeżeli podmiotem wnoszącym petycję jest grupa podmiotów, w petycji należy wskazać miejsce zamieszkania lub siedzibę każdego z tych podmiotów. Informuję, że przedstawiana petycja nie zawiera wskazania osoby reprezentującej grupę mieszkańców, w imieniu której złożono petycję. Nie zawiera także adresów korespondencyjnych żadnej z osób, które podpisały petycję - wyjaśnia starosta Marzena Dyl.
Po drugie, jak informuje przewodnicząca Zarządu, inicjatywa uchwałodawcza zgodnie z art. 42a ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym dotyczy uchwał podejmowanych przez Radę Powiatu, a nie Zarząd Powiatu.
Jak informuje dalej starosta, w przedstawionym przez wnioskodawców projekcie uchwały proponuje się wyznaczenie apteki ogólnodostępnej „w godz. 23.00-07.00 w dni powszednie oraz w porze dziennej w dni wolne od prac w 2024 r.”.
- Pragnę przypomnieć, że zgodnie z przedstawianymi Zarządowi Powiatu Wyszkowskiego rozkładami pracy aptek, zarówno na rok 2024 jak i 2025 wynika, że w swoich standardowych godzinach apteki na terenie powiatu pracują w godz. 7.00-21.00. Przyjęcie rozwiązań w brzmieniu proponowanym przez wnioskodawców nadal nie zapewniałoby dyżurów w trybie całodobowym (pominięto przedział godzinowy 21:00-23:00) - mówi Marzena Dyl.
- Sposób wyłonienia tych aptek do pełnienia dyżurów w porze nocnej i w dni wolne od pracy określa prawo farmaceutyczne. W załączonym do petycji projekcie uchwały brak jest konkretnego harmonogramu i klarownego wyznaczenia przedsiębiorców prowadzących apteki, którzy mieliby te dyżury pełnić we wskazanych przez wnioskodawców godzinach. Nasze apteki pracują w standardowym najdłużej czasie do 21.00, a wnioskodawcy wnieśli o wyznaczenie aptek do dyżurowania w godz. 23.00-7.00, więc w zasadzie pominięto ten przedział 21.00-23.00, co też nie zapewniałoby tej całodobowości pracy aptek - podkreśla Ewa Michalik.
Poza tym - co zaznaczała na sesji pani naczelnik - Zarząd Powiatu przeprowadził już procedurę odnośnie wyznaczenia apteki dyżurującej na 2024 rok - bezskutecznie.
- Wyznaczenie podmiotów do pełnienia wspomnianych dyżurów zgodnie z ustawą Prawo farmaceutyczne poprzedzone jest procedurą. Podjęcie uchwały jakiejkolwiek bez przeprowadzenia procedury: analizy, rozmów, poznania opinii aptek jest tak naprawdę obarczone wadą prawną i tej uchwały na ten rok nie można już podjąć, bo my rozpoczęliśmy już procedurę na 2025 rok. My już procedujemy przyszły rok, a wnioskodawcy wpisali do projektu petycji i uchwały, abyśmy się jeszcze nad tym rokiem pochylili, także nie było to zasadne - mówiła.
Starosta Marzena Dyl zwraca z kolei uwagę na fakt, nawet gdyby omawiana petycja mieszkańców spełniała wymogi formalne i Zarząd Powiatu Wyszkowskiego mógł ją rozpatrzeć, wnioskodawcy nie wskazali podmiotu prowadzącego apteki ogólnodostępne na terenie powiatu wyszkowskiego, które można wyznaczyć do pełnienia zaproponowanych w petycji dyżurów całodobowych.
- Zarząd Powiatu Wyszkowskiego od początku 2024 r. prowadzi rozmowy i jest w stałym kontakcie z przedstawicielami podmiotów prowadzących apteki ogólnodostępne na terenie naszego powiatu. Wielokrotnie osobiście deklarowałam chęć współpracy, w szczególności w zakresie funkcjonowania aptek w późnych godzinach wieczornych i w nocy. Zarząd Powiatu Wyszkowskiego jest gotowy zabezpieczyć w budżecie powiatu środki na finansowanie dodatkowych dyżurów aptek, jednakże musi zgłosić się podmiot, który podejmie się ich pełnienia. Informuję, że wszystkie podmioty prowadzące apteki ogólnodostępne na terenie Powiatu Wyszkowskiego, które odpowiadają na korespondencję zarządu, konsekwentnie informują, że nie są zainteresowane pełnieniem dyżurów w nocy, poza swoimi standardowymi godzinami pracy (m.in. w soboty w godz. 20:00-22:00, niedziele i dni wolne od pracy w godz. 19:00-21:00 oraz w inne dni i godziny, w tym w formie zapewniającej całodobowy tryb pracy) lub też nie spełniają wymogów ustawowych, by się ich podjąć (składając stosowne oświadczenie). Takie same deklaracje wybrzmiały również podczas trzech spotkań z przedstawicielami aptek, które odbyły się w 2024 roku - poinformowała Marzena Dyl.
Czytaj także: "Apteki nie są zainteresowane pełnieniem dyżurów w formie całodobowej"
Co dalej?
Jak już wspomnieliśmy, Zarząd Powiatu rozpoczął procedurę wyznaczenia podmiotów do pełnienia dyżurów w porze nocnej w 2025 roku. Do 30 września 2024 r. podmioty prowadzące apteki ogólnodostępne były zobowiązane do przekazania Zarządowi rozkładów pracy aptek na rok 2025. Zarząd dokonał analizy tych rozkładów, a także potrzeb mieszkańców w zakresie dostępu do aptek w porze nocnej. 23 października skierowano do podmiotów prowadzących apteki pismo, że Zarząd widzi konieczność wyznaczenia dodatkowych dyżurów. Podmioty prowadzące apteki ogólnodostępne na terenie powiatu w terminie 7 dni mogły zgłosić gotowość do pełnienia dyżurów w porze nocnej przez prowadzoną aptekę, we wskazanych przez siebie dniach i godzinach, zgodnych z dniami i godzinami wskazanymi w informacji przekazanej przez Zarząd Powiatu Wyszkowskiego. Na terenie powiatu wyszkowskiego siedzibę ma 18 aptek ogólnodostępnych, w tym 13 aptek na terenie Wyszkowa. W odpowiedzi na informację Zarządu, drogą elektroniczną wpłynęły odpowiedzi od dwóch podmiotów prowadzących apteki ogólnodostępne z terenu Wyszkowa. Żadna z nich nie zgłosiła gotowości do pełnienia dyżurów w porze nocnej zgodnie z przedstawionym harmonogramem. Jedna z aptek poinformowała, że z uwagi na postępowanie prowadzone przed Wojewódzkim Inspektorem Farmaceutycznym nie może pełnić dyżurów w porze nocnej.
- Pozostałe nie odpowiedziały na nasze pismo. Kolejnych krokiem będzie projekt uchwały, który będzie wyznaczał apteki i one będą musiały złożyć oświadczenie czy spełniają wymogi czy nie. Domyślamy się, że dostaniemy informację, że nie spełniają wymogów - mówi Ewa Michalik.
Na posiedzeniu 5 listopada Zarząd przyjął projekt uchwały w sprawie wyznaczenia apteki ogólnodostępnej do pełnienia dyżurów w porze nocnej (soboty w godz. 20:00-22:00, niedziele i dni ustawowo wolne od pracy 19:00-21:00). Projekt uchwały został przekazany drogą elektroniczną do podmiotów wyznaczonych w uchwale do pełnienia dyżurów.
- W chwili obecnej oczekujemy na oświadczenia podmiotów, które umożliwią dalsze procedowanie projektu uchwały - dodaje naczelnik.
Wszyscy albo nikt
18 października w Starostwie Powiatowym odbyło się spotkanie z przedstawicielami podmiotów prowadzących apteki na terenie Powiatu Wyszkowskiego w celu poznania ich opinii w sprawie pełnienia dyżurów aptek w 2025 roku. Na zaproszenie odpowiedziało czterech przedstawicieli aptek (z czego jedna osoba reprezentowała podmiot prowadzący apteki w trzech lokalizacjach).
- Pani starosta podczas spotkania zapytała, czy jeśli zabezpieczymy w budżecie powiatu środki na dyżury, to czy któryś z tych podmiotów podjąłby się tych dyżurów? Niestety, po raz kolejny otrzymaliśmy odpowiedź negatywną - mówi Ewa Michalik.
Zatem jej zdaniem, nawet gdyby petycja mieszkańców spełniła wymogi formalne, i Zarząd mógłby ją rozpatrzyć, to rodzi się pytanie, którą aptekę Zarząd Powiatu miałby wyznaczyć do dyżurowania?
- Do kogo mamy się zwrócić z uwagi na to, że żaden podmiot na ten moment nie jest zainteresowany współpracą - zarówno w 2024 roku, jak i teraz podejrzewam, że na 2025 rok będzie taka sama sytuacja. A przypominam, że na ten moment rozmawiamy z aptekarzami o takim niezbędnym minimum: w porze nocnej w soboty i w dni wolne od pracy przez dwie godziny. Aptekarze jasno nam powiedzieli, że jeśli miałoby się to zadziać, to tylko w systemie solidarnym, rotacyjnym, a wiemy, że apteki nie są na to gotowe i nie podejmą się tego - mówi Ewa Michalik.
- Powiedziała Pani, że hipotetycznie można podjąć taką uchwałę - co trzeba zrobić, aby była ona procedowana przez Zarząd? Nie wiem, czemu państwo potraktowali ją jako petycję, skoro sama pani przeczytała, że tam były podpisy pod treścią uchwały, propozycja uchwały, czyli spełnione wymogi inicjatywy uchwałodawczej mieszkańców. Co muszą zrobić mieszkańcy, by w przyszłości uchwałę można było procedować? - dopytywał o sprawę spolecznej petycji radny Arkadiusz Darocha.
- Petycja to jest jedno, natomiast projekt uchwały był podłączony pod nią w związku z tym, nie rozpatrywaliśmy petycji i projektu uchwały. Wytłumaczyłam Państwu dlaczego. Z drugiej strony, moglibyśmy rozpatrywać tą uchwałę, ale powtarzam - inicjatywa uchwałodawcza przysługująca mieszkańcom przysługuje w zakresie uchwał Rady Powiatu. My mówimy o uchwale Zarządu Powiatu. Oczywiście mieszkańcy mogą składać petycję, abyśmy się nią zajęli - musimy wówczas wznowić procedurę na ten rok, poinformować podmioty prowadzące apteki, że chcemy, by pełnili dyżury całodobowe, bo to jest obwarowane ustawą Prawo farmaceutyczne. Apteki wyraziłyby gotowość lub nie. Apteka całodobowa jest to nierealne. Dodatkowo jeśli żaden z podmiotów nie zgłosiłby się dobrowolnie, Zarząd może nałożyć obowiązek dyżurów, ale wtedy apteki muszą złożyć nam oświadczenie, że - jeśli Zarząd je wyznacza - to one mają obsadę kadrową, spełniają wymogi dotyczące leków recepturowanych - a nie wszystkie mogą. W mojej ocenie niezasadnym byłoby procedowanie tej uchwały na rok 2024. Jeśli chodzi o 2025, to jeśli mamy problem ze znalezieniem aptek do pełnienia dyżurów wyłącznie w soboty i dni wolne w wymiarze dwóch godzin, to jak mamy rozmawiać i o jakich mamy rozmawiać godzinach, jeśli chodzi o aptekę całodobową? Powtórzę: zaproponowaliśmy podmiotom prowadzącym apteki, że zapewnimy w budżecie powiatu środki i nie mamy chętnych do pełnienia tych dyżurów. My możemy procedować te uchwały do skutku, sztukę dla sztuki tak naprawdę uprawiać. Aptekarze nas rozumieją, wiedzą, że muszą na pisma odpowiadać i my rozumiemy i wiemy, jak będą nam odpowiadali - tłumaczyła Ewa Michalik.
Z inną propozycją wyszedł radny Grzegorz Nowosielski.
- Może warto przekierować energię mieszkańców na to, by spróbowali wpłynąć na prowadzących apteki? Bo myślę, że stawiając mieszkańcom pytanie: „czy chcecie, by apteka była całodobową?”, to wszyscy jak tu siedzimy i wszyscy mieszkańcy powiedzą „tak, chcemy”. Jak wszyscy jesteśmy za, tak wszyscy jesteśmy klientami. Może wybierzmy, że kupujemy w tej aptece, która zapewni nam dłuższe działanie. Może gdy pójdziemy tam, gdzie się o nas dba, otworzy aptekę na dłużej, to byłoby właściwym rozwiązaniem - stwierdził.
A starosta Marzena Dyl dodaje:
- Zarząd Powiatu Wyszkowskiego jest otwarty na współpracę z mieszkańcami, ich inicjatywy i pomysły, jednak współpraca ta musi odbywać się zgodnie z obowiązującym prawem. Mieszkańcy mogą zwracać się do Zarządu Powiatu z petycjami, jednak by były one procedowane, muszą spełniać wymogi formalne określone w ustawie. Jeśli zaś chodzi o inicjatywę uchwałodawczą, to jeszcze raz podkreślam, przysługuje ona mieszkańcom jedynie w zakresie uchwał podejmowanych przez Radę Powiatu, a nie Zarząd. Brak podjęcia uchwały przez Zarząd w sprawie wyznaczenia dyżurów w porze nocnej w roku 2024 nie wynika z niechęci Zarządu do współpracy ze środowiskiem aptekarskim, a z niedoskonałości regulacji prawnych i lokalnych uwarunkowań, przede wszystkim z braku możliwości organizacyjnych i kadrowych przedsiębiorców prowadzących apteki ogólnodostępne na terenie naszego powiatu, którzy jako jedyni mogą wyrazić zgodę na pełnienie zaproponowanych przez zarząd dyżurów.
Czytaj także: Po leki do Wołomina? Wyszkowskie apteki rezygnują z dyżurów nocnych
Czytaj także: "Chodzi o ratowanie zdrowia a nawet życia"
