Stowarzyszenie Kulturalne "Wspólna Przyszłość" ogłosiło, że rozpoczyna największy projekt w swojej historii - stworzenie miejsca pamięci narodowej w Leszczydole-Nowinach.
- Nasza miejscowość, mimo że nie ma długiej historii, to ma ją bardzo burzliwą. Szczególnie, jeżeli chodzi o okres II wojny światowej i czas bezpośrednio po jej zakończeniu. Wiele osób zostało zamordowanych na terenie Leszczydołu-Nowin w masowych egzekucjach i w trakcie kilku pacyfikacji. Nasze dotychczasowe działania dotyczyły m.in. poszukiwania informacji i bezpośrednich świadków tych wydarzeń. Udało nam się zebrać wiele informacji, ale wiele jeszcze tematów jest do zbadania. Od początku towarzyszył nam pomysł upamiętnienia tych osób i wydarzeń. Podejmowaliśmy wiele prób i wreszcie z końcem 2024 udało nam się, dzięki wsparciu Powiatu Wyszkowskiego, ruszyć z tematem - informuje prezes Stowarzyszenia Artur Gałązka.
Projekt Stowarzyszenia ma na celu przywrócenie pamięci o mieszkańcach wsi Leszczydół-Nowiny oraz innych Polakach zamordowanych w czasie okupacji hitlerowskiej i sowieckiej na terenie wsi w trakcie masowej egzekucji na terenie Nadleśnictwa, rozstrzelania więźniów z posterunku żandarmerii w Wyszkowie w lesie koło wsi, egzekucji mieszkańców Leszczydołu-Nowiny w trakcie czterech pacyfikacji w latach 1943-1944 oraz zamordowania mieszkańców·i żołnierzy podziemia niepodległościowego w obozach koncentracyjnych i zesłanych wgłąb ZSRR.
Punktem wyjścia do prac nad realizacją projektu było wytypowanie terenu, gdzie takie miejsce pamięci może być zlokalizowane, a kolejnym etapem było przygotowanie koncepcji takiego miejsca. Udało się i jedno i drugie.
- Teren dawnej leśniczówki Nowiny przy ul. Wyszkowskiej (działka zlokalizowana w obrębie wsi Ochudno i Leszczydołu-Nowin o powierzchni 350 m kw.) zdaje się być najbardziej odpowiednim miejscem ku temu. Oczywiście są to wstępne ustalenia z właścicielem terenu (Nadleśnictwem), które będziemy konsultować i uzyskiwać stosowne pozwolenia. Ważnym elementem jest również projekt, koncepcja, która po konsultacjach społecznych będzie mogła być zrealizowana - mówią przedstawiciele Stowarzyszenia.
Zadanie pod nazwą "Pamięci pomordowanych w trakcie wojny - projekt techniczny" uzyskało przychylność i wsparcie finansowe Powiatu Wyszkowskiego, który przyznał Stowarzyszeniu "Wspólna Przyszłość" grant w wysokości 4 tys. zł na stworzenie projektu architektonicznego wraz z przestrzenną wizualizacją 3D i kosztorysem jego realizacji. Pierwsze efekty możemy obejrzeć w galerii zdjęć. W planowanym Parku Pamięci pod nazwą "Leśniczówka" posadowione miałyby zostać tablice informacyjne oraz kamień - pomnik wraz z metalową tablicą pamiątkową. Projekt obejmuje koncepcję ścieżki dojścia do miejsca wraz z połączeniem jej z przebiegającą w pobliżu ścieżką rowerową z uwzględnieniem możliwości dotarcia osobom niepelnosprawnym, a także elementy małej architektury jak ławeczki, kosze na śmieci, miejsce dla rowerów.
Jak mówią przedstawiciele Stowarzyszenia, stworzenie projektu architektonicznego miejsca pamięci jest niezbędne, aby właściwie upamiętnić kilkadziesiąt osób, które na terenie wsi zostały zamordowane. Jego przestrzenna wizualizacja posłuży teraz do przeprowadzenia konsultacji wśród mieszkańców wsi, jak również instytucji, które zadeklarowały chęć podjęcia współpracy przy stworzeniu miejsca pamięci. Całość realizacji zadania rozłożona będzie na etapy.
