Wśród projektów uchwał na najbliższą sesję Rady Miejskiej jest ten dotyczący niewyrażenia zgody na wyodrębnienie środków stanowiących fundusz sołecki w budżecie gminy Wyszków na 2022 rok. Środki funduszu sołeckiego przeznacza się na realizację przedsięwzięć, które są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy. W gminie Wyszków fundusz sołecki funkcjonuje od 2014 roku.
Dzięki niemu udało się zrealizować większość drobnych zadań na terenie sołectw. Wraz z upływem czasu ujawniają się kolejne wady tego rozwiązania, które uzasadniają podjęcie uchwały o niewyodrębnianiu funduszu - uważa jednak burmistrz Grzegorz Nowosielski.
W uzasadnieniu do uchwały wskazuje następujące wady tego rozwiązania:
a) rozdrobienie środków budżetowych - w gminie Wyszków, w której funkcjonuje 27 sołectw. Utworzenie funduszu sołeckiego wiąże się z rozdrobnieniem środków budżetowych. Średnia wysokość środków przypadających na sołectwo w 2021 roku to niecałe 27 tys. zł. Uniemożliwia to realizację znaczących wydatków w poszczególnych sołectwach, a w swojej łącznej kwocie stanowi znaczące obciążenie budżetu. W 2021 roku było to ponad 725 tys. zł. Zamiast rozdrobnionych zadań, możliwe byłoby wykonanie tak potrzebnych w naszych sołectwach wydatków inwestycyjnych, chociażby w infrastrukturę drogową i na przykład utwardzenie 1-2 dróg lub budowę chodników;
b) niekorzystny wpływ na wskaźniki budżetowe - część wydatków funduszu stanowią wydatki bieżące, które mają znaczny wpływ na kształtowanie się wskaźników budżetowych. Wydatki bieżące na zadania w ramach funduszu sołeckiego mogą utrudnić zaplanowanie i uchwalenie budżetu na kolejny rok budżetowy - ma to istotne znaczenie wraz z sukcesywnym wzrostem (niezależnym od naszego samorządu) pozostałych wydatków bieżących;
c) niski poziom współdecydowania - pomimo ogromnego zaangażowania sołtysów, na obligatoryjnych zebraniach, na których decydowano o wydatkach z funduszu sołeckiego, notowaliśmy bardzo niską frekwencję, często trzeba było „na siłę” zbierać kworum, które stanowiło ułamek mieszkańców danej społeczności;
d) polityka finansowa państwa - z roku na rok maleją wskaźniki zwrotu z budżetu państwa części wydatków gmin wykonanych w ramach funduszu sołeckiego. Dla 2020 roku zwrot wyniesie tylko 25,351%;
e) niewielka elastyczność środków z funduszu - z funduszu sołeckiego nie mogą być realizowane wspólne projekty kilku sołectw, a w ramach środków budżetowych można to robić. Wydaje się, że większość tych drobnych potrzeb sołectw została zaspokojona, większość potrzeb sołectw dotyczy zadań inwestycyjnych o większej skali.
W ramach narzędzi partycypacyjnych, zachęcających mieszkańców do współdecydowania, burmistrz zaproponuje tzw. inicjatywę lokalną. Projekt uchwały przedłożony zostanie do konsultacji społecznych 25 marca.
- Na koniec warto podkreślić, że mimo ewentualnego niewyodrębnienia funduszu sołeckiego będą mogły być ponoszone niezbędne wydatki na rzecz sołectw - w normalnym trybie budżetowym. Proponujemy strategiczne inwestowanie w potrzeby sołectw w ramach zrównoważonego rozwoju, a w ramach podnoszenia partycypacji mieszkańców - inicjatywę lokalną - zapowiada burmistrz.
Ostateczne decyzja należy do radnych miejskich.
