Zgodnie z kalendarzem wyborczym, do 6 września (czwartek) należy zgłosić komisarzom wyborczym kandydatów na członków terytorialnych komisji wyborczych. Mogą to zrobić pełnomocnicy wyborczy komitetów wyborczych.
Czym są terytorialne komisje wyborcze?
O ile stałymi organami wyborczymi są Państwowa Komisja Wyborcza oraz komisarze wyborczy, o tyle organami wyborczymi powoływanymi w związku z zarządzonymi wyborami są okręgowe i rejonowe oraz terytorialne komisje wyborcze oraz obwodowe komisje wyborcze. W skład okręgowych i rejonowych komisji wyborczych wchodzą sędziowie oraz komisarze wyborczy.
Z kolei terytorialne (w tym wojewódzkie, powiatowe i gminne) komisje wyborcze oraz obwodowe komisje wyborcze (czyli te działające w lokalach wyborczych) tworzą te osoby z biernym prawem wyborczym do Sejmu, które zostaną wskazane przez komitety wyborcze, z których list na danym terenie startują kandydaci na radnych oraz wójtów, burmistrzów lub prezydentów miast.
Kto zasiada w terytorialnej komisji wyborczej?
W skład terytorialnej komisji wyborczej wchodzi 9 osób, które mają bierne prawo wyborcze do Sejmu:
1) w liczbie nieprzekraczającej 6 – po jednej osobie zgłoszonej przez każdego z pełnomocników wyborczych reprezentujących komitety wyborcze utworzone przez partie polityczne bądź koalicje partii politycznych, z których list odpowiednio w ostatnich wyborach: wybrano radnych do sejmiku województwa, z tym że kandydatów można zgłaszać tylko na obszarze województwa, na terenie którego komitet wyborczy wprowadził w ostatnich wyborach radnych do sejmiku województwa; albo wybrano posłów do Sejmu; jeżeli liczba takich komitetów wyborczych jest mniejsza niż 6, prawo wskazania dodatkowej osoby mają pełnomocnicy komitetów wyborczych, o których mowa poniżej,
2) po jednej osobie zgłoszonej przez każdego z pełnomocników wyborczych reprezentujących pozostałe komitety wyborcze.
Pierwsze posiedzenie
Pierwsze posiedzenie gminnej komisji wyborczej i powiatowej komisji wyborczej zwołuje niezwłocznie po jej powołaniu komisarz wyborczy. Terytorialna komisja wyborcza na pierwszym posiedzeniu wybiera ze swojego składu przewodniczącego i jego zastępcę. Skład terytorialnej komisji wyborczej niezwłocznie do publicznej wiadomości w sposób zwyczajowo przyjęty podaje komisarz wyborczy.
Zadania terytorialnej komisji wyborczej
Do zadań terytorialnej komisji wyborczej należy:
- rejestrowanie kandydatów na radnych,
- zarządzanie druku obwieszczeń wyborczych i podanie ich do publicznej wiadomości w trybie określonym w kodeksie,
- rozpatrywanie skarg na działalność obwodowych komisji wyborczych,
- ustalenie wyników głosowania i wyników wyborów do rady i ogłoszenie ich w trybie określonym w kodeksie,
- przesłanie wyników głosowania i wyników wyborów komisarzowi wyborczemu,
- wykonywanie innych czynności określonych w kodeksie lub zleconych przez komisarza wyborczego.
Uwaga! Do zadań gminnej komisji wyborczej należy także rejestrowanie kandydatów na wójta oraz ustalenie wyników głosowania i wyników wyborów wójta oraz ogłoszenie ich w trybie określonym w kodeksie.
Komisja najbliżej wyborców
W każdym obwodzie głosowania w wyborach, a więc tam, gdzie wyborcy mogą zagłosować, powołuje się obwodową komisję wyborczą ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie i obwodową komisję wyborczą ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie.
Skład i tryb powołania obwodowych komisji wyborczych
Obwodową komisję wyborczą powołuje spośród wyborców, najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów, komisarz wyborczy. W skład każdej obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie i obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie powołuje się 9 osób spośród kandydatów zgłoszonych przez pełnomocników wyborczych lub upoważnione przez nich osoby:
- w liczbie nie mniejszej niż 6 – po jednej osobie zgłoszonej przez każdego z pełnomocników wyborczych reprezentujących komitety wyborcze utworzone przez partie polityczne bądź koalicje partii politycznych, z których list odpowiednio w ostatnich wyborach: wybrano radnych do sejmiku województwa, z tym że kandydatów można zgłaszać tylko na obszarze województwa, na terenie którego komitet wyborczy wprowadził w ostatnich wyborach radnych do sejmiku województwa; albo wybrano posłów do Sejmu (jeżeli liczba takich komitetów wyborczych jest mniejsza niż 6, prawo wskazania dodatkowej osoby mają pełnomocnicy pozostałych komitetów wyborczych, o których mowa poniżej)
- po jednej osobie zgłoszonej przez każdego z pełnomocników wyborczych reprezentujących pozostałe komitety wyborcze.
Gdyby liczba członków komisji powołanych w przedstawiony powyżej sposób miała być większa niż 9, kandydatów do składu komisji, w liczbie stanowiącej różnicę między liczbą 9 a liczbą członków powoływanych, wyłania się w drodze publicznego losowania.
Zadania obwodowych komisji wyborczych
Do zadań obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie należy:
- przeprowadzenie głosowania w obwodzie;
- czuwanie w dniu wyborów nad przestrzeganiem prawa wyborczego w miejscu i czasie głosowania.
Do zadań obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie należy zaś:
- ustalenie wyników głosowania w obwodzie i podanie ich do publicznej wiadomości;
- przesłanie wyników głosowania do właściwej komisji wyborczej.
Ile wynosi dieta?
Członkom terytorialnych i obwodowych komisji wyborczych przysługuje zryczałtowana dieta za czas związany z wykonywaniem przypisanych im czynności. Wysokość diety to:
- dla przewodniczących terytorialnych komisji wyborczych - 650 zł,
- dla zastępców przewodniczących terytorialnych komisji wyborczych - 600 zł
- dla członków terytorialnych komisji wyborczych - 550 zł,
- dla przewodniczących obwodowych komisji wyborczych – 380 zł;
- dla zastępców przewodniczących obwodowych komisji wyborczych - 330 zł,
- dla członków obwodowych komisji wyborczych – 300 zł.
Chcę zasiadać w komisji wyborczej – co muszę zrobić?
Jeśli chcesz zaangażować się w prace terytorialnej (wojewódzkiej, powiatowej lub gminnej) komisji wyborczej albo obwodowej komisji wyborczej ds. przeprowadzenia głosowania w obwodzie lub obwodowej komisji wyborczej ds. ustalenia wyników głosowania w obwodzie, zgłoś się do jednego z komitetów wyborczych.
Źródło: PKW